Piyasa değeri açısından dünyanın en büyük ikinci kripto para birimi olan Ethereum, kurucu ortağı Vitalik Buterin’in dikkat çeken önerisiyle yeniden gündemin merkezine oturdu.
Buterin, 21 Nisan 2025’te yayımladığı taslak planla, Ethereum Sanal Makinesi’nin (EVM) bayt kodunu, ağın ölçeklenebilirliğini ve işlem verimliliğini artırmayı hedefleyen açık kaynaklı RISC-V talimat seti mimarisiyle değiştirmeyi önerdi.
Bu öneri, geliştiriciler ve yatırımcılar arasında hararetli tartışmalara yol açarken, şu kritik soruyu da beraberinde getirdi: Bu hamle, Ethereum’un fiyatını yeni zirvelere taşıyacak güçlü bir katalizör olabilir mi? İşte yatırımcıların ve piyasa katılımcılarının göz önünde bulundurması gerekenler.
Vitalik Buterin’den Radikal Öneri: Ethereum EVM Kodunu RISC-V ile Değiştirmeyi Planlıyor – Yatırımcılar Ne Bilmeli?
Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, Ethereum Magicians forumunda paylaştığı yeni önerisiyle dikkatleri bir kez daha üzerine çekti. Buterin, Ethereum’un yürütme katmanını yeniden şekillendirmeyi hedefleyen bu taslak plan kapsamında, mevcut Ethereum Sanal Makinesi (EVM) kodunun yerine açık kaynaklı, standartlaştırılmış ve genişletilebilir bir mimari olan RISC-V’yi koymayı öneriyor.
Buterin’in vizyonu, Solidity ve Vyper gibi popüler programlama dillerini korurken, Ethereum’un kod tabanını sadeleştirmek ve ağın uzun vadeli verimliliğini artırmak üzerine kurulu. Bu geçişin özellikle sıfır bilgi (ZK) kanıtı hesaplamalarında 50 ila 100 kat arasında hız artışı sağlayabileceği, böylece işlem veriminin yükselmesi ve maliyetlerin düşmesi gibi önemli avantajlar sunabileceği belirtiliyor. Ayrıca, mevcut akıllı sözleşmelerle uyumlu olacak şekilde planlanan bu dönüşüm, geliştiriciler için kesintisiz bir geçiş süreci vadediyor.
Bu öneri, 7 Mayıs 2025’te gerçekleşmesi beklenen ve ağın ölçeklenebilirliğini ve kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi hedefleyen “Pectra” yükseltmesi ile de doğrudan örtüşüyor. Gelişmiş verimlilik sayesinde Ethereum, daha fazla geliştirici ve merkeziyetsiz uygulamayı (DApp) kendine çekebilir; bu da ağ etkinliğini artırarak Ether’e (ETH) olan talebi tetikleyebilir.
i just spent hours going through vitalik's new proposal to replace EVM with RISC-V.
— Suhail Kakar (🫰,✨) (@SuhailKakar) April 21, 2025
it makes ethereum blocks 50–100x more efficient.
here’s everything you need to know, even if you're not technical ↓
vitalik just proposed something wild: replace the EVM (ethereum virtual… pic.twitter.com/85txtr2w3C
Ancak kısa vadede yatırımcı tepkisi sınırlı kaldı. Pazartesi günü ETH fiyatı yaklaşık 1.500 dolar seviyelerinde yatay bir seyir izledi. Bu durum, piyasanın böylesi köklü bir değişimi temkinli karşıladığını ve yatırımcıların uygulanabilirlik konusundaki soru işaretlerini koruduğunu gösteriyor.
Nitekim geçmişte de, örneğin SELFDESTRUCT işlem kodunun kaldırılması gibi ağ basitleştirme adımları, eski sistemlerle yaşanan uyum sorunları nedeniyle teknik zorluklarla karşılaşmıştı. Bu da, RISC-V geçişinin uzun vadeli ve kademeli bir süreç olacağının altını çiziyor.
Öte yandan Buterin’in önerisi, Ethereum’un giderek daha fazla benimsenen Katman 2 çözümleriyle uyumlu olarak daha düşük işlem maliyetleri sunmasını sağlayabilir. Özellikle 2025’in başlarında ağ ücretlerinde gözlenen düşüş, ETH’nin uzun vadeli değerine dair endişelere neden olmuştu. Verimliliği artıracak bir yürütme katmanı bu trendi tersine çevirebilir.
Ancak tüm bu teknik gelişmelerin yanında, küresel makroekonomik faktörler de Ethereum’un fiyat seyrinde belirleyici olmaya devam ediyor. Piyasalar hâlâ Trump’ın ticaret politikalarının ABD ve dünya ekonomisi üzerindeki etkilerini ölçmeye çalışırken, ETH gibi riskli varlıklar üzerinde baskı sürebilir.
Yine de yaklaşık 225 milyar dolarlık piyasa değeriyle Ethereum, merkeziyetsiz finans (DeFi) ekosisteminin bel kemiği olmaya devam ediyor. Vitalik Buterin’in bu yeni hamlesi Ethereum’un teknolojik liderliğini pekiştirme potansiyeli taşıyor. Ancak bu potansiyelin gerçeğe dönüşmesi, önerinin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesine bağlı olacak.
Yatırımcıların bu süreçte teknik gelişmeleri, yükseltmeleri ve küresel piyasa dinamiklerini yakından izleyerek kısa vadeli oynaklıkları uzun vadeli değer önerisiyle dengelemesi kritik öneme sahip.