Bitcoin, 2008 Mortgage krizi sonrasında Satoshi Nakamato adlı kişi ya da kişiler tarafından Whitepaper’ı 31 Ekim 2008 tarihinde yayınlanan uçtan uca elektronik bir ödeme sistemidir.
Teknik makale ile merkeziyetsiz ve şeffaf bir yapıya sahip olan Bitcoin kripto para birimi olarak ortaya çıktı. Bitcoin blok zinciri Ocak 2009 tarihinde yapılan ilk transfer ile kullanılmaya başlanmış ve kısa sürede kazandığı popülarite ile “1. nesil blockchain” olarak adlandırılmıştır.
Bitcoin, dağıtık, merkeziyetsiz ve şeffaf yapısı sayesinde çok kısa bir sürede günümüz finansal düzenine karşı yükselişe geçti. Bitcoin kullanımının artması, arzının sınırlı olması ve beraberinde getirdiği teknoloji ile birçok yatırımcı ve finansal kuruluş tarafından benimsenmiştir.
Bitcoin kripto para dünyasında hem öncü olması hem de barındırdığı teknoloji ile birçok öncü sektörün ve teknolojinin gelişmesine olanak sağlamıştır. Bitcoin blok zincir yapısının şeffaf ve arzının sınırlı olması, Bitcoin’in getirdiği teknolojik devrimin yanı sıra, birçok yatırımcı için de enflasyonu düşük ve potansiyeli yüksek bir yatırım olarak görülmesine sebep olmuştur.
Bitcoin, doğumundan sonra hem hız ve hem de ölçeklenebilirlik olarak yeterli kapasiteyi sağlayamamasından dolayı birçok farklı kripto para biriminin de doğumuna sebep olmuştur. Bu kripto para birimlerine ise “alternative coin”, bir diğer deyişle “altcoin” denmektedir. Bitcoin blok zinciri ile benzer ya da farklı yapıda geliştirilen bu kripto para birimleri, programlanabilir ve daha hızlı bir yapıya sahip olabilmektedirler.
Alternatif kripto para birimleri yaratılırken çeşitli noktalarda farklı özelliklere sahip olarak rekabet avantajından yararlanılmış ve yeni kripto para türleri ortaya çıkmıştır. Bu kripto para birimleri arasındaki temel farklar genel olarak üretilebilecek maksimum arz miktarı, kullanılan algoritmalar ve blok zincir türleri (özel/paylaşımlı, izinli/izinsiz mutabakat) örnek olarak verilebilir.
Bitcoin’in Avantajları Nelerdir?
İlk çıkan kripto varlık olan Bitcoin’nin avantajları oldukça fazladır.Enflasyon oranının düşük olması, güvenilir bir ödeme sistemi olması, gizliliğin ön planda olması gibi başlıca unsurlar Bitcoin’in Avantajları arasındadır. Fakat bu avantajlara daha detaylı bir şekilde bakmak gerekirse:
- Merkeziyetsiz bir yapıya sahip olması
- Dışarıdan müdahalenin oldukça maliyetli olması
- Geleneksel yöntemlere kıyasla hızlı ve ucuz transfer edilebilmesi
Bitcoin’in avantajları arasında yer alan başlıca unsurlardır. Bitcoin’in kullanım alanları ve kabul gördüğü alanlar genişledikçe kullanıcılara sağladığı faydalar da artacaktır.
Bitcoin’in Dezavantajları Nelerdir?
Bitcoin avantajlarının yanı sıra birkaç dezavantaja da sahiptir. Bitcoin’in Dezavantajları şu şekildedir:
- Fiyat oynaklığının yüksek ve risk oranın yatırım yapmak için yüksek olması
- Bitcoin işlem hızı ve kapasitesinin rakiplerine göre oldukça düşük kalması
- Bitcoin blok zincirinin çalışması için gereken yüksek enerji kullanımı
Bu nedenlerden dolayı Bitcoin alım satımı yapmak isteyen kişilerin Bitcoin Avantajları ve Bitcoin Dezavantajlarını göz önünde bulundurarak hareket etmesi oldukça önemlidir.
Bitcoin Fiyatı Nasıl Belirlenir?
Bitcoin fiyatı teorik olarak arz ve talep ilişkisine göre belirlenmektedir. Bitcoin özelinde piyasadaki arz miktarı belirli olduğundan, fiyat dengesi piyasadaki risk iştahına ve talebe göre belirlenmektedir. Piyasalardaki genel talebi ise birçok unsur etkilemektedir. Bunlar:
- Merkez bankası faiz kararları
- Jeopolitik gerginlikler
- Global ekonomik krizler
- Piyasalardaki risk iştahı
gibi etkenler Bitcoin fiyatında oldukça etkilidir. Piyasalardaki risk iştahına göre oluşan Arz-talep dengesi, alıcı ve satıcının belli bir üründe karşılıklı olarak fiyat konusunda karar kılmasıdır. Bitcoin’in fiyatını belirleyen unsur da burada başlar; insanlar Bitcoin almaya başladıkları zaman (dolaşımdaki Bitcoin miktarının sınırlı olmasından dolayı) değeri artmaya başlar, satmaya başladıklarında ise değeri düşer. Kısacası Bitcoin’e olan talep arttığında (risk iştahı) fiyatlar artarken talep azaldığında fiyat da düşüş trendine girer.
Yıllara Göre Bitcoin Fiyatı
Bitcoin fiyatı piyasadaki talep dengesi ve diğer etkenlere göre değişiklik göstermektedir.Özellikle Bitcoin’in çıkış tarihi olan 2009 yılından günümüze kadar olan süreçte yıllara göre Bitcoin fiyatları hızlı bir şekilde yükselmiştir.İlk dönemlerde oldukça düşük olan Bitcoin fiyatları zamanla artış göstermiştir. 2009 yılında piyasaya çıktığında Bitcoin fiyatı değersiz gibi görünse de zaman içerisinde popülerliğinin artması ile Bitcoin fiyatı şu şekilde değişiklik göstermiştir:
| Yıllara Göre Bitcoin Fiyatı | BTC/USD (ABD Doları) | BTC/TRY (Türk Lirası) |
|---|---|---|
| 2009 Yılı Bitcoin Fiyatı | 0,00043478 | 0,000673909 |
| 2010 Yılı Bitcoin Fiyatı | 0,06 | 0,09 |
| 2011 Yılı Bitcoin Fiyatı | 6,05 | 10,1 |
| 2012 Yılı Bitcoin Fiyatı | 8,46 | 15,14 |
| 2013 Yılı Bitcoin Fiyatı | 189,54 | 360,12 |
| 2014 Yılı Bitcoin Fiyatı | 526,02 | 1.151,98 |
| 2015 Yılı Bitcoin Fiyatı | 272,36 | 740,81 |
| 2016 Yılı Bitcoin Fiyatı | 567,25 | 1.713,09 |
| 2017 Yılı Bitcoin Fiyatı | 4.001,16 | 14.604 |
| 2018 Yılı Bitcoin Fiyatı | 7.558,21 | 36.354 |
| 2019 Yılı Bitcoin Fiyatı | 7.196 | 40.801 |
| 2020 Yılı Bitcoin Fiyatı | 29.000 | 203.290 |
| 2021 Yılı Bitcoin Fiyatı | 44.337 | 395.042 |
Yıllara göre Bitcoin fiyatları incelendiğinde bazı dönemlerde düşüş yaşanmasına rağmen genel olarak bir yükseliş eğilimi içerisinde olduğunu söylemek mümkündür. Özellikle 2017 yılında yaşanan zirve sonrası durgunlaşan piyasa 2020 yılında pandemi ile artan talep sonrası yeniden zirve seviyelere tırmanmıştır.
Bitcoin Yorum
Bitcoin, barındırdığı teknoloji ve getirdiği yenilikler ile birçok kullanıcı ve yatırımcının kripto paralarla ilgi duymasının önünü açmıştır. Bitcoin kripto para piyasasında gerek işlem hacmi gerekse tanınırlık olarak en büyük kripto paraların başında gelmektedir. Bitcoin yorumları incelendiğinde Bitcoin’in yüksek popülarite ve yüksek tanınırlık ile kripto para dünyasına giren birçok yatırımcının ilk durağı olduğu görülmektedir. Bitcoin yorumlarına göre, Bitcoin hem popülarite hem de barındırdığı merkeziyetsiz teknolojisi ile uzun bir süre daha piyasadaki en bilinen kripto para olması beklenmektedir.
Bitcoin Madenciliği – Bitcoin Mining Nedir?
Bitcoin Madenciliği ya da bir diğer deyişle Bitcoin Mining, Bitcoin blok zincirinin güvenliğinin ve sürekliliğinin sağlanması için gerekli bir sistemdir. Bitcoin blok zinciri Proof of Work (PoW) yani iş ispatı protokolüne göre çalışır. Bu algoritma ile çalışan Bitcoin blok zincirine eklenen her bir blok karşılığında madencilere Bitcoin ödül olarak verilmektedir.
Bitcoin Madenciliği (kripto para madenciliği), esasında kriptografi şifreleri çözerek sisteme yeni blokların eklenmesidir. Şifrelerin çözülmesi, bilgisayarın işlemci kapasitesine ve ağ üzerinde zorluk ile orantılıdır. Şifreleri çözülmesi ile oluşturulan bloklar üzerinden madenciler Bitcoin ile ödüllendirilir.
Madenci sayısının artması, hem zincirin güvenliği hem de ağın zorluğunu artırdığı için blok zincir daha güvenli bir yapıya ulaşmaktadır. Blok zincir üzerine ne kadar çok madenci katılırsa ağ o kadar merkeziyetsiz ve güvenli hale gelmektedir.
Bitcoin HODL Nedir?
2013 yılında GameKyuubi tarafından Bitcointalk’ta açılan bir konu başlığında “I am hodling” olarak Hold kelimesinin yanlış kullanılması Bitcoin HODL kavramının ortaya çıkmasına önayak olmuştur. Bitcoin Hodl, yatırımcıların ellerinde bulunan Bitcoin’leri herhangi bir durumda satmadan ellerinde tutmaya devam etmesine verilen isimdir.
Ödeme Yöntemi Olarak Bitcoin
Bitcoin ile ödeme kabul etmenin en kolay yolu kişiden kişiye, yani adresten adrese transfer yapmaktır. Bu yöntem blok zincir cüzdanlarının akıllı telefonlara indirilebilir olmasıyla daha popüler ve uygulanabilir bir hal almıştır. Yine de sadece bu amaç için tasarlanmış ticari uygulamalar da bulunmaktadır. Bu uygulamalar QR kod okutmaya dayalıdır. Bitcoin bazı ülkelerde hem ödeme yöntemi hem de yasal para birimi olarak kullanılabilmektedir.
Ancak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 30 Nisan 2021 tarihli son yönetmeliğine göre kripto varlıklar, ödemelerde doğrudan veya dolaylı olarak kullanılmamaktadır. Ancak kripto varlıkların alım satımında ise yasal bir kısıtlama yoktur.
Bitcoin Güvenilir midir?
Bitcoin blok zinciri çalıştığı teknolojik altyapı gereği ağ üzerinde gerçekleşen her bir işlemi bazı prosedürlere tabi olarak gerçekleştirmektedir. Bitcoin blok zinciri üzerinde gerçekleşen her bir işlem o işlemi gerçekleştiren cüzdan sahibi tarafından şifrelenerek iletilir. Daha sonra bu işlemler her 10 dakika da bir madenciler tarafından toplanıp blok zincire kayıt edilmektedir. Böylece şifrelenen işlemler zincir üzerindeki diğer bütün veriler gibi kayıt altına alınır.
Bitcoin çıktığı felsefe gereği özgürlükçü ve sorumluluk gerektiren bir yapıya sahiptir. Bitcoin blok zincirinin tamamiyle merkeziyetsiz bir yapıda olmasından kaynaklı, zincir üzerinde oluşturduğunuz bir cüzdanın özel anahtarını kaybetmeniz durumunda o cüzdana olan bütün erişimi kaybedebilirsiniz.
Bitcoin blok zinciri 2008 öncesi kripto para denemelerinde oldukça önemli bir güvenlik sorunu olan çift harcama sorununu da çözmektedir. Çift harcama, bir blok zincir üzerinde aynı tokenin birden fazla kez harcanması anlamına gelir. Örneğin elinizde var olan 1 BTC’yi iki kez farklı cüzdanlara göndermek gibi. Bitcoin bu güvenlik sorununa getirdiği çözüm ile varlığın iki kere harcanmasını engellemektedir. Bu sebeple Bitcoin oldukça güvenli bir yapıya sahiptir.
Bitcoin Dışındaki Kripto Paralar: Altcoin Nedir?
Altcoin yani alternatif coinler, Bitcoin’e alternatif olarak üretilen kripto varlılardır. Bitcoin ilk çıkan kripto para birimi olduğu için oldukça yüksek bir popülerliğe sahiptir. Ancak Bitcoin blok zincirinin yetersiz ve yavaş kalamsından dolayı birçok farklı kripto para ve blok zincir projesi ortaya çıkmıştır. Alternatif coin ya da daha sık duyduğumuz Altcoinler genellikle daha gelişmiş bir yapıya ya da belirli bir alanda çözüm önerisine sahiptirler.
Altcoin’ler Neden Ortaya Çıktı?
Bitcoin blok zinciri ortaya çıktığında kullanıcı sayısı oldukça azdı. Ancak zaman içerisinde birçok kullanıcı ve yatırımcının bu alana girmesi ile blok zincir kullanımları oldukça arttı. Blok zincir kullanımında transfer hızında oldukça yavaş kalan Bitcoin’e karşı olarak birçok yeni blok zincir ve kripto para birimi ortaya çıktı. Yeni çıkan bu kripto paralar, daha hızlı ve ucuz işlem transferi imkanı sunmuşlardır.
Popüler Altcoinler Nelerdir?
Kripto para dünyasının hızla gelişmesi ile birçok altcoinde ortaya çıkmış ve kendi ekosistemlerini oluşturmuşlardır. Piyasada lider ve ilk çıkan altcoinlerden bazıları şu şekildedir:
- Ethereum: Geliştiriciler ve uygulamalar için akıllı sözleşmeler oluşturma imkanı veren blok zincirdir. Bitcoin’den sonra en fazla pazar hacmine sahip kripto para birimidir. Üzerinde geliştirilen birçok uygulama ile DeFi, NFT gibi birçok kategori için en çok kullanılan blok zincirdir.
- Litecoin: Transfer işlemi bitcoin’e göre daha hızlı gerçekleştirilir.
- Ripple: Ripple hem bir ödeme ağı hem de kripto para çeşididir. Her bir alım satım işlemi 4 saniye sürmektedir. Ethereum’da bu işlem 2 dakikadan fazla, Bitcoin’de bir saatten fazla, geleneksel işlemlerde ise günler sürmektedir. Ayrıca Ripple’da dakikada 1500 işlem gerçekleştirilebilir.
Bu kripto para birimlerinin yanı sıra Dogecoin, Solana, Avax, Mana, Enjin gibi varlıklar oldukça popülerdir.
Bitcoin Forumları
Bitcoin forumları, Bitcoin ve diğer kripto paralar hakkında kullanıcıların görüşlerini belirttikleri, tartışmalara katıldıkları ve bilgi verici içeriklere ulaştıkları forumlardır. Kripto para yatırımcılarının en çok kullandığı Bitcoin forumları şunlardır:
- Bitcoin Talk
- Tradingview
- Investing
Yatırımcıların en çok takip ettiği forumlardır.
Bitcoin ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Bitcoin yatırımı yapmak isteyen kişilerin büyük bölümü Bitcoin ile ilgili belirli sorulara yanıt aramaktadır.
Bitcoin Ne Zaman Çıktı?
Bitcoin 2008 yılında Satoshi Nakamoto adlı kişi ya da kişiler tarafından teknik makalesi yayınlana ve 3 Ocak 2009 tarihinde blok zinciri yaratılıp ilk transferin gerçekleştirildiği kripto para birimidir.
Bitcoin Nasıl Üretilir?
Bitcoin üretimi, Bitcoin Madenciliği ile yapılmaktadır. Bitcoin madenciliği yapan kişiler ağa ekledikleri her bir blok karşılığında Bitcoin ile ödüllendirilir. Kısacası Bitcoin Üretimi için Bitcoin Madenciliği yapılması gerekmektedir.
Bitcoin Nerede Üretiliyor?
Bitcoin üretimi yapabilmek için yapılan Bitcoin Madenciliği için çalışan kişiler yoğun olarak Amerika, Rusya, Kanada, Malezya, Almanya ve İrlanda gibi ülkelerde yaşamaktadır. Bu nedenle en çok bitcoin üretimi yapan ülkelerin bu ülkeler olduğunu söylemek mümkündür.
Bitcoin İlk Çıktığında Ne Kadardı?
Bitcoin ilk çıktığında oldukça değersiz bir kripto para birimiydi. İlk çıktığında 0,00043478 dolar seviyelerinde fiyatlanan Bitcoin, günümüzde binlerce dolar karşılığında alınıp satılmaktadır.
Bitcoin Kurucusu Kimdir?
Bitcoin, Satoshi Nakamoto adında kişi ya da kişiler tarafından kurulmuştur. Bitcoin kurucusu Satoshi Nakamoto’nun kimlikleri hala anonimliğini korumaktadırlar.
Bitcoin Nasıl Kazanılır?
Bitcoin ilk çıktığı zamanlardan beri madencilik faaliyetleri sonucu kazanılmaktadır. Ancak 2009 ve 2010 yılları gibi oldukça erken dönemlerde birçok web sitesi belirli görevlerin yapılması karşılığında Bitcoin dağıtmaktaydılar. Yine bu dönemde bazı web siteleri bedava Bitcoin dağıtmaktaydı. Ancak Bitcoin fiyatının yükselmesi ile bu gibi oluşumlar zamanla yok olmuştur. Günümüzde Bitcoin sadece madencilik faaliyetleri sonucu kazanılabilmektedir.
Bitcoin Analizi Nasıl Yapılır?
Bitcoin analizi tıpkı diğer finansal varlık da olduğu gibi hem temel hem de teknik açıdan analiz edilebilmektedir. Temel analizde zincir üstü veriler ve kripto para dünyasına ait temel değerler analiz edilirken, teknik analizde hareketli ortalama, fibonacci, MACD, RSI gibi birçok indikatör ve formasyon kullanılarak analiz yapılmaktadır.